NHỮNG HƯỚNG DẪN GIÚP XÉT
NGUYỆN SAU GIỜ CẦU NGUYỆN
1. Nài xin ánh sáng và
ân sủng để nhận ra sự đồng hành/bước đi của Chúa trong giờ cầu nguyện.
2. Tôi có chuẩn bị tốt
giờ cầu nguyện: các bước và chất liệu cầu nguyện (ơn xin, các bản văn...), nơi
chốn, lộ trình?
3. Tôi có theo sát những
gợi điểm? Nếu không, tại sao? Hệ quả nào xảy ra: chia trí, buồn ngủ...?
4. Nơi chốn và tư thế
cầu nguyện của tôi có giúp ích hay không?
5. Chú ý đến những cảm
xúc và tâm trạng thiêng liêng nổi bật: An ủi, sầu khổ, tĩnh lặng, khô khan.
6. Hành động của Thần
Lành: Những chuyển động của thần lành là gì? Chúng đưa/dẫn tôi đi về đâu? Phản ứng của tôi là gì?
7. Hành động của Thần
Dữ: Những chuyển động nào nó đã thực hiện? Những cảm xúc nội tâm? Chúng có liên
hệ gì đến nỗi đau và vết thương của tôi chăng? Chúng đưa tôi về đâu?
Phản ứng của tôi là gì?
8. Hoa trái của giờ cầu
nguyện: Điều được ban cho tôi: nó có liên quan gì đến ơn xin không? Cố gắng
định hình điều TC đã và đang thực hiện trong tôi.
9. Cuối cùng, tôi cảm
thấy thế nào? Tôi đang được dẫn đưa về đâu? Tôi phản ứng thế nào?
ANHỮNG
YẾU TỐ CỤ THỂ CẦN ĐƯỢC ĐỂ Ý KHI XÉT MÌNH
1- Những động lực hoặc ý
hướng (Lt. 46) (Tại sao và để làm gì): ngoài việc nhìn lại những gì mình đã làm
(các hành động), tôi cần để ý đến cái tại sao (động lực) và để làm gì (ý
hướng). Thật quan trọng thấy được những ý hướng "không ngay lành" (kể
cả từ hành động tốt), hầu tôi không hình thành nên trong con tim mình (cách vô
thức) những "thói quen" biện minh. Như thế, tôi được tự do hơn, bớt
máy móc và sống có trách nhiệm hơn.
2- Cảm thức và cảm xúc:
Tôi cần khám phá thế giới cảm xúc nội tâm của mình. Ví dụ, sự ác cảm, sự ám ảnh
(nỗi sợ hãi). Tôi hỏi về nguồn gốc, ý nghĩa của chúng.
3- Tâm trí và vô thức:
Tôi cần biết những xác tín và các giá trị của mình vì chúng tác động đến các
quyết định của tôi; các sở thích và kế hoạch của tôi cũng được hình thành theo
những xác tín và các giá trị này. Tôi cần chú ý đến những chi tiết che khuất
tâm trí mình: những kế hoạch, những cách thức thực hiện chúng... Tôi cũng cần
kiểm chứng nội dung của trí tưởng tượng, ký ức, những ước mơ, khao khát chưa
được nói ra.
4- Con tim và sự nhạy
bén: Cần biết điều gì đang hiện hữu trong con tim: tình cảm, những quyến luyến,
đam mê, v.v... Cần liên tục để ý đến điều gì đang xảy ra trong con tim và cần
một chút thật thà. Nếu không, tôi dễ bị rơi vào cạm bẫy của những "biện
minh".
5- Không làm việc tốt:
Mở lòng triệt để trước lời mời gọi theo Đức Giêsu. Đi xa hơn các "bồn
phận" và "lề luật". Luôn để ý đến sự mời gọi của Lời. Luôn tỉnh thức
hầu không bị ru ngủ và tính nữa vời. Còn nghiêm trọng hơn nếu không để ý đến
anh chị em đang cần sự giúp đỡ của tôi (người Samaria nhân hậu Lc 10, 29-32).
Việc xét mình giúp tôi ý thức hơn trước sự điếc lác hoặc mù quáng của mình.
6- Sự xấu chung (cộng
đồng): Nhìn đến trách nhiệm của mình trong những điều xấu xảy đến cho cộng
đồng. Tôi cũng có thể góp phần vào bầu khí lo lắng, vào sự thất bại của anh chị
em mình, vào những châm biếm và mỉa mai... bằng cử chỉ hoặc thinh lặng.
7- Sự trung gian của
người anh chị em: Để người khác chất vấn ta. Có lẽ người đó nói đùa hoặc châm
biếm... Tôi cần lắng nghe họ và nhất là nếu có nhiều người cùng nói một vấn đề
và nó làm tôi lo lắng hoặc bối rối. Không phải những gì họ nói về tôi đều đúng,
nhưng cũng tốt nếu tôi phản tỉnh về chúng... Khiêm nhường và khôn ngoan.
8- Niềm vui, chúc tụng
và hành động tạ ơn: Khám phá những gì Chúa đã làm cho Tôi Hôm Nay: Lời Ngài
(cầu nguyện) soi sáng, ân sủng khích lệ tôi, sự hiện diện của Ngài trong con
tim tôi.
B-
PHƯƠNG
PHÁP XẾT MÌNH (Lt 43):
Thánh Inhã đưa ra 5 bước
giúp ta xét mình hằng ngày:
Trước hết, việc xét mình phải được đặt trong bầu khí của
hành động tạ ơn. Khởi đi từ kinh nghiệm về một TC trao ban chứ không phải một
TC bắt lỗi và trừng phạt: "ĐIỀM THỨ NHAT TẠ ƠN CHUA VỀ NHỮNG ÂN HUỆ TÔI
LÃNH NHẬN".
Thứ hai, "NÀI XIN ƠN" để ra khỏi sự lơ đãng và
vô thức của ta và để được tự do (ĐỀ NHẬN BIẾT ĐƯỢC TỘI LỖI VÀ LOẠI BỎ CHÚNG),
vì đã nhiều lần ta không ý thức về những mục tiêu xấu xa của mình. Ta nài xin
với lòng khiêm nhường bởi vì tự sức mình ta không thể nhận ra tội. Ta cần ánh
sáng soi rọi vào vùng sâu thắm nhât trong con người ta (1Cr 2, 10), cần Lời
Ngài rọi thâu tâm can mình (Dt 4, 12). Ta cần yêu tố khách quan - vì nhận thấy
mình mù quáng và cần nài xin ân sung để nhận biết tội mình - chứ không phải từ
sự biện minh chủ quan. Ta nói đến việc nhìn thấy các tội, ý thức về chúng từ
cái nhìn của Con tim TC: "Ai được tha ít, yêu ít" (Le 7, 47).
Thứ ba, trong bối cảnh này, tôi "XÉT MÌNH"
(theo các yếu tố trong mục A). Thánh Inhã mời gọi ta thực hiện một cuộc nhìn
lại ngày "TỪ GIỜ NÀY ĐẾN GIỜ KHÁC, TỪ SÁNG ĐEN TRƯA, TRƯA ĐẾN CHIỀU".
Và với chân trời này, tôi nhìn đến nhiều mức độ khác nhau của ngày sống (của
tráchnhiệm): Tư tưởng (ý hướng, những kê hoạch, dự tính, những giá trị, cảm
xúc, con tim...), Lời nói bao hàm thế giới của diễn tả và giao tiếp; Những Việc
làm: trách nhiệm của tôi trong những gì đã làm cũng như những gì tôi đã giả
điếc làm ngơ.
Thứ tư, hành động hòa giải (XIN ƠN THA THÚ) điều chỉ có
thể trong bầu khí này của hành động tạ ơn và của "soi sáng" (sự hiểu
biết). Trong bôi cảnh này, sinh ra sự đau đớn của tình yêu và khiêm nhường -
điều không thể trong bối cảnh của "sự bắt lỗi" - đầy tin tưởng và
biết ơn, làm sống động trong ta Tình Yêu và khao khát bước theo Ngài.
Thứ năm, sửa mình (hoán cải) là hoa trái của ân sủng,
là "ân huệ" (TÔI SỬA MÌNH NHỜ ƠN NGÀI GIÚP". Mục đích là sự chân
thật, khiêm tốn tin tưởng vào ơn Chúa. Và trong việc cảm nhận được sự đón nhận
của TC như tôi là, tôi cũng học biết đón nhận chính mình.
Cuối cùng: Như khi kết thúc mọi cuộc tâm sự, Thánh Inhã
mời ta kết thúc bằng KINH LẠY CHA
Donald ST. Louis,
"The Ignatian Examen: A Method of Theological Reflection",
The Way Supplement 55
(1986).
Điểm thứ nhất: Tạ ơn
Chúa vì những ơn lành đã lãnh nhận.
Điểm đầu tiên này thiết
lập việc Xét mình Inhaxio như một thực hành hiện sinh, tập trung vào trải
nghiệm. Sau khi học được trong những tháng ở Manresa để chú ý cẩn thận đến
những trải nghiệm bên trong của chính mình như bôi cảnh ân sủng để gặp gỡ với
Thiên Chúa, Ignatio bắt đầu lời cầu nguyện này với nơi một người đang ở, bao
gồm ý thức về nơi người đó đã từng ở -với các sự kiện, hoàn cảnh, mối quan hệ
và trải nghiệm đã định hình và ảnh hưởng đến lịch sử của một người và dẫn đến
khoảnh khắc hiện tại của việc ý thức về bản thân trước Chúa. Điêu quan trọng ở
đây không phải là danh sách đầy đủ về "những ân huệ đã nhận được", mà
là cảm nhận sâu sắc hơn về chân lý sông động của cuộc sống của một người được Chúa
ban phúc dồi dào và sâu sắc, được thấm nhuần sự hiện diện và hành động nhân từ
của Chúa (xem LT 230-237).
Nêu linh đạo Ignatio là
linh đạo 'tìm thấy Chúa trong mọi sự", thì điều này tất nhiên giả định
rằng có thể tìm thấy Chúa vì Người hiện diện và tham gia vào mọi thực tại. Rõ
ràng, Ignatio không phải là nhà thần luận. Thiên Chúa của ngài hoạt động một
cách sống động, năng động, một sự nhấn mạnh trong tư tưởng Ignatio được chứng
minh rõ ràng trong Linh thao, và trở thành một tiền đề cơ bản cho toàn bộ học
thuyết thiêng liêng của ngài. Như được thấy trong Linh thao, Thiên Chúa của
Ignatio tự do, cố ý và trắc ẩn lựa chọn bước vào sự trọn vẹn của thân phận con
người trong tất cả sự nghèo khó, yếu đuối và tội lỗi của nó (LT 103, 116), và
trong tất cả tính đặc thù lịch sử của nó (LT 103), mời gọi thao viên lao tác
với ngài trong tình bạn để giải phóng và cứu rỗi thế giới này, để chia sẻ với
Ngài niềm vui và sự tự do trong chiến thắng của Ngài (LT 95).
Sự hiện diện tích cực
này của Chúa cũng được nêu bật trong bài Chiêm Niệm để Đạt được Tình yêu của
Chúa, vừa là phần kết thúc của Linh thao, vừa tóm tắt lại tất cả những gì đã
diễn ra trước đó. Ở đây, Ignatio muốn chúng ta xem xét "Chúa cư ngự trong
các tạo vật như thế nào..." (LT 235) và "Thiên Chúa lao tác vì tôi
trong mọi tạo vật trên mặt đất như thế nào..." (LT 236). Đối với Ignatio,
Thiên Chúa hiện diện và lao động tích cực này chính xác là để ban tặng cho
chúng ta những ân huệ của Người trong sự đáp trả của tình yêu, vì "tình
yêu bao gồm việc chia sẻ của cải cho nhau..." (LT 231).
Ignatio yêu cầu thao
viên xem xét những ân huệ này không chỉ theo cách chung chung, mà còn theo tất
cả tính cụ thể của chúng (LT 233, 234, 237), một lần nữa nhấn mạnh rằng Chúa
hiện diện và hoạt động trong mọi thực tại ở mọi khoảnh khắc, trao ban chính
Ngài cho từng người cách cá vị. Khi một người ngày càng ý thức rõ hơn về sự
hiện diện tích cực và quảng đại này của Chúa, thái độ của anh trở thành một
trong những lời tạ ơn khiêm nhường. Và khi ý thức về sự hiện diện đầy ân sủng
của Thiên Chúa trong lịch sử của một người dẫn đến lòng biết ơn, thì lòng biết
ơn lần lượt dẫn đến những mức độ ý thức sâu sắc hơn, đến những chiều sâu mới
của sự cởi mở để gặp gỡ sự hiện diện và hành động đầy ân sủng của Thiên Chúa
trong hiện tại và tương lai của một người. Sự thật khách quan về khả năng của
chúng ta do Chúa ban thực sự là cốt lõi của Nguyên lý và Nền tảng (LT 23), thế
giới quan của Ignatio dành cho một Kitô hữu dấn thân, và đó cũng là lý do cho
việc đưa nó vào cách rõ ràng trong Linh thao. Sự suy xét này ban đầu không phải
là một phần của Linh thao thực sự, nhưng kinh nghiệm hướng dẫn người khác đã
thuyết phục Ignatio rằng nó cần phải được đưa đến một điểm của ý thức có phản
tỉnh, do đó cung cấp 'nền tảng' rõ ràng cho những gì sẽ theo sau. Theo nghĩa
này, điểm đầu tiên của việc Xét mình có thể được coi là bản tóm tắt của Nguyên
lý và Nền tảng, một lời nhắc nhở về việc một người là ai trước Thiên Chúa hằng
sống trong tất cả sự cụ thể và tính độc đáo được ban ơn của lịch sử cá nhân của
một người, và với nhận thức như vậy dẫn đến lòng biết ơn sâu sắc hơn và mong
muốn đáp lại theo những cách ngày càng "đưa đến mục đích mà vì đó chúng ta
được dựng nên (LT 23).
Điểm thứ 2: Nài xin ơn
để nhận biết được tội lỗi của mình và loại bỏ chúng (LT 43).
Sau khi nhận thức rõ hơn
và phản tỉnh hơn về bản thân mình như một ân huệ của Chúa ngang qua điểm đầu
tiên của việc Xét mình, giờ đây ta tìm kiếm ánh sáng. Đối với Ignatio, đây
không chỉ là một thực hành được hướng dẫn bởi sức mạnh phản tỉnh của con người,
mà đúng hơn là một sự mở ra sâu thẳm của cuộc sống và tinh thần của một người
trước sự soi sáng của chính Thần khí Thiên Chúa. Do đó, Ignatio không chỉ quan
tâm đến việc thu thập dữ liệu, cũng không phải là sự bận tâm quy chiếu về mình
với bản thân; trọng tâm là bản thân, nhưng bản thân như được nhìn thấy và kinh
nghiệm trong sự hiện diện của Thiên Chúa, bản thân đang tiến tới tính đích thực
lớn hơn khi đáp trả với sáng kiến của Chúa. Ignatio tìm kiếm sự soi sáng dẫn
đến sự tự do vượt ra ngoài thông tin đơn thuần: 'biết tội lỗi của tôi và loại
bỏ chúng'.
Ân sủng kép này được cầu
xin ở đây- 'biết... và loại bở - vừa phản ánh mục đích của Linh thao nói chung
(x. LT 21) vừa minh họa cho một mô hình nài xin thường được lặp lại trong Linh
thao. Sự hiểu biết, như là đối tượng nài xin Inhaxiô, tự nó không bao giờ kết
thúc, nhưng luôn là phương thế để tiến đến sự tự do sâu sắc hơn. Chúng ta nài
xin để biết và hiểu chính xác để có thể lựa chọn tự do hơn. Ví dụ, để ý đến
cuộc tâm sự với Đức Mẹ trong Bài thao luyện thứ ba về tội:
... với Đức Mẹ, khấn xin
Mẹ cầu bầu Con của Mẹ ban cho tôi ba ơn:
-Một là cho tôi cảm nhận
và hiểu biết sâu xa các tội lỗi tôi và gớm ghét nó.
- Hai là cho tôi cảm
nghiệm được sự lệch lạc trong hành động của bản thân, gớm ghét nết đó, và nhờ
vậy, chỉnh đốn lại và cải thiện mình;
- Ba là xin cho được
hiểu biết thế gian, để một khi gớm ghét nó, tôi loại bỏ khỏi mình những điều
thuộc về thế gian và phù phiếm (LT 63).
Cùng chuyển động từ kiến
thức đến hiểu biết đến tự do của dấn thân trong phục vụ được phản chiếu trong
ơn xin của bài chiêm niệm về Mầu nhiệm Nhập thể:
Ở đây xin cho được điều
tôi khao khát. Ở đây là xin được hiểu biết thâm sâu về Chúa, Đấng đã làm người
vì tôi, để yêu mến và bước theo Ngài hơn (LT 104).
Tương tự, ơn xin của bài
Hai Cờ Hiệu:
Xin điều tôi khao khát,
ở đây là xin cho được hiểu biết những sự lừa dối của tên cầm đầu xấu xa và ơn
trợ giúp để thoát khỏi những lừa dối ấy; đoợc hiểu biết đời sống chân thật mà
vị lãnh đạo tối cao và đích thực chỉ cho chúng ta, cùng ơn sủng để bắt chước
Ngài (LT 139).
Những ơn xin này trở
thành mẫu cầu nguyện lặp đi lặp lại suốt Tuần II của Linh thao, vì sự hiểu biết
về Chúa Kitô trở thành nguồn sáng soi sâu sắc hơn và là thước đo cho sự tự do
và đích thực cá nhân sâu sắc hơn, vì mầu nhiệm của chính mình được soi sáng
trong mầu nhiệm của Chúa Kitô khi một người chiêm nghiệm về các sự kiện trong cuộc
đời Người, tìm kiếm việc "mặc lấy tâm trí và con tim của Chúa Kitô"
(P1 2, 5).
Cuối cùng, cùng cấu trúc
ơn xin này được thấy trong bài Chiêm Niệm để đạt được Tình yêu của Thiên Chúa:
Nài xin điều tôi muốn. Ở
đây là xin được hiểu biết về bấy nhiêu ơn lành đã nhận lãnh, khiến tôi hết lòng
biết ơn, sẵn sàng yêu mến và phụng sự Chúa chí tôn trong mọi sự (LT 233).
Đối với Ignatio, ơn xin
ánh sáng là cầu xin ân sủng của một trái tim biết phân định, sự đồng bản chất
sâu sắc hơn với Thánh Thần và trái tim của Chúa Kitô. Các Quy tắc của Ignatio
về Phân định Thần loại giúp cung cấp một số tiêu chí cụ thể và các nguyên tắc
giải thích để xác định và diễn giải hành động của Chúa và kẻ thù (chăng hạn,
Hai Cờ Hiệu như được trải nghiệm một cách hiện sinh trong cuộc sống của chính
mình), để phát hiện ra sự tương tác tinh tế giữa ân sủng và sự ích kỷ đan xen
vào kết cấu của sự đáp trả của một người đối với món quà-ân sủng của Chúa.
Điểm thứ 3: Xét duyệt
Linh hồn từ lúc thức dậy cho đến hiện tại.
Ân sủng hai chiều được
cầu xin trong điểm thứ hai của việc xét mình- "biết... và loại bỏ tội
lỗi"- và nguồn gốc của nó trong mục đích của Linh thao và các cấu trúc ơn
xin sẽ làm rõ rằng việc xem xét được yêu cầu trong điểm thứ ba không chỉ đơn
thuần là một danh sách thông tin về những gì một người đã làm tốt hay kém kể từ
lần Xét mình cuối cùng. Thay vào đó, nó là sự tìm kiếm liên tục đối với sự hiểu
biết đó, điều đưa đến sự thanh lọc của sự lựa chọn. "Những câu hỏi hoạt
động là: điều gì đã xảy ra trong chúng ta, Chúa đã và đang làm việc như thế nào
trong chúng ta, Người đã và đang yêu cầu chúng ta điều gì. Và chỉ sau đó, các
hành động của chính chúng ta mới được suy xét".
Vì vậy, thay vì là một
sự bận tâm suy xét nội tâm, luân lý về bản thân, việc nhìn lại này chủ yêu tập
trung vào "sự tỏ lộ" của Chúa, những cách thức thường tinh tê nhưng
dai dăng mà Chúa tìm cách mạc khải trong và ngang qua những kinh nghiệm của một
người. Sự độc đáo của hoàn cảnh sống của riêng một người cung cấp bối cảnh cho
việc nhìn lại này, bối cảnh ân sủng của cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa, và chuyền
những hình ảnh của Linh thao thành hiện thực ở đây và bây giờ: ví dụ, một người
tìm cách hiểu, để thấy rõ hơn trong tính cụ thể của khoảng thời gian này cách
Chúa đã và đang kêu gọi trong "các hội đường, làng mạc và thành thị"
của thế giới kinh nghiệm riệng của một người, và liệu một người đã và đang
"điếc lác trước tiếng gọi của Người" hay "mau mắn đáp lại và
hoàn tất ý muốn cực thánh của Người" (LT 91). Cuộc sống của một người đã
tiến triển như thế nào trong chuyển động đặc trưng Inhaxio đó từ sự hiểu biết
đến tình yêu đến phục vụ (LT 104)? Bi kịch của Hai Cờ Hiệu đã tiếp tục diễn ra
như thế nào trong cuộc sống của một người, và những lựa chọn và hành động đã
làm nồi lên những thái độ và sự tinh tế của sự đáp trả như trong bài Ba Nhóm
Người và Ba Mức Độ Khiêm Nhường (LT 149-157; 165-168) như thế nào? Chính cấu
trúc phản tỉnh mà Ignatius đề xuất (suy nghĩ/tư tưởng, lời nói, việc làm) không
có nghĩa là đề xuất một cách tiếp cận có cấu trúc chính thức mà là một cấu trúc
suy xét trong tiến trình chiêm niệm của Tuần Thứ Hai. Đúng hơn, nó nhắm đến
trải nghiệm của con người (x. LT 106,107,108). Toàn bộ "trải nghiệm sống
của một người nói gì khi đáp trả với Thiên Chúa?
Đối với Ignatio, việc
nhận ra các cấu trúc trong kinh nghiệm của một người như một phương thế để đạt
được sự tự do lớn hơn được phản ánh khá rõ ràng như là một mối bận tâm chính
trong các Quy tắc Phân định Thần Loại của ngài, đặc biệt là những quy tắc của
Tuần thứ Hai. Ngài khuyên thao viên "hãy quan sát cần thận toàn bộ tiến
trình sụy nghĩ của chúng ta... đầu, giữa và cuối..." (LT 333), theo dõi sự
tiến triển của chúng, để ý đến các mối liên hệ, trở nên quen thuộc hơn với
những điều tinh tế của những cạm bầy và ảo tưởng đặc trưng của một người (x. LT
344). Luôn bám rễ vào kinh nghiệm, Ignatio cẩn thận để không có gì bị mất, rằng
một người phải học từ kinh nghiệm, ngay cả kinh nghiệm về sự cám dỗ, tội lỗi và
sự không trung tín. Tất cả đều có khả năng là nguồn kiến thức và sự hiểu biết
phong phú dẫn đến sự tự do sâu sắc hơn và khả năng cam kết ngày càng tăng đối
với Chúa, Đấng đang gọi. Do đó, loại phản tỉnh này rất quan trọng đối với
Ignatio. Chúng ta tiến bộ khi chúng ta trở nên tinh tế hơn, sắc thái hơn trong
việc lắng nghe/diễn giải ngôn ngữ của những chuyển động bên trong mình: những cấu
trúc, chủ đề lặp đi lặp lại, các vấn đề và hình ảnh- những cách đặc trưng mà
một người bị tác động bởi Chúa, bản thân, kẻ thù.
Theo đó, mặc dù điêm
nhân là bản thân, nhưng đó không phải là điểm nhấn nội tâm không thế cứu vãn:
đó là bản thân khi trở nên chân thực hơn dưới sự thúc đây của hoạt động ân sủng
của Chúa, bản thân khi đáp ứng với sáng kiến của Chúa hướng tới tình bạn trong
phục vụ. Nguyên tắc và Nền tảng cung cấp định nghĩa mặc nhiên của Ignatio về
con người chân thực là người tự do, nhưng tự do chính xác là để đáp lại, để cam
kết trong mối tương quan, trong sự tương hỗ của tình yêu. Và do đó, trọng tâm
của việc nhìn lại này là nổ lực trả lời các câu hỏi: một người đã đáp lại tình
yêu Thiên Chúa đó như thế nào, tình yêu tìm cách chia sẻ chính nó trong sự
tương hỗ (LT 231)? Và những chi tiết cụ thể trong cuộc sống của một người đã
xác thực tình yêu của người đó như thế nào bằng cách ra khỏi lời nói và đưa đến
động hiệu quả hơn (LT 230)?
Điểm thứ 4: Nài xin ơn
tha thứ từ Thiên Chúa vì những lỗi lầm của mình.
Chuyên động ngang qua ba
điêm đâu tiên của việc Xét mình- từ ký ức về những ân huệ của Chúa, đên lời câu
xin một sự ý thức sâu sắc và nhạy bén hơn, đến việc nhìn thầy hành động của
Chúa trong lịch sử gần đây nhất của mình -chắc chắn sẽ đưa đến một trải nghiệm
và ý thức sâu sắc về sự bất toàn trong sự đáp trả của một người đối với khởi
xướng của Chúa, Đầng tìm cách hiện diện và kêu gọi đến sự hiệp nhất và tình bạn
trong phục vụ. Do đó, điểm thứ tư: tìm kiếm sự tha thứ. Thái độ của Ignatio đối
với việc thừa nhận tội lỗi và trách nhiệm của mình trong tội của thế gian có lẽ
được phản chiếu tốt nhất trong cuộc tâm sự nổi tiếng của bài Thao luyện đầu
tiên của Tuần I (LT 53). Lưu ý ở đây, như đã thấy ở trên trong điểm thứ ba của
việc Xét mình, rằng điểm nhấn trước tiên là về Chúa ('Hãy tưởng tượng Đức Kitô,
Chúa chúng ta ...") thứ đến là về bản thân như một người đáp trả (*Tôi
cũng sẽ suy ngẫm về bản thân mình ...'). Ân sủng mà thánh Ignatio muốn thao
viên tìm kiếm trong Tuần I của Linh thao- trong đó ngài suy ngẫm về mầu nhiệm
tội lỗi trong thế giới và trong cuộc sống cá nhân của một người -là kinh nghiệm
mình như một 'tội nhân được yêu thương'.
Vì vậy, thao viên nhìn
thấy chính mình như mình là, trong tội lỗi của mình, nhưng tình yêu của Thiên
Chúa vẫn luôn là bối cảnh bao trùm mọi nơi mà chúng ta "sống, chuyển động
và hiện hữu" (Cv 17,28), kêu gọi mỗi người vượt qua sự bất toàn tội lỗi
của chính mình đến một tình bạn phục vụ (LT 95). Do đó, đối với Ignatio, việc
suy ngẫm về tội lỗi của một người không bao giờ có nghĩa là bẫy người đó vào
một cảm giác tội lỗi bệnh hoạn chỉ tập trung vào sự bất toàn của bản thân, mà
đúng hơn là nhằm chỉ ra một cách kiên trì hơn nữa trong sự kính sợ và ngạc
nhiên (LT 60) và tạ ơn tình yêu thương xót của Chúa (LT 61, 71). Luôn luôn,
điểm nhấn là tình yêu của Chúa, tình yêu kéo một người vượt ra ngoài con người
và nơi chốn của của mình trong tội lỗi. Và đối với Ignatio, chính sự đối lập
giữa tội lỗi và ân sùng mới thực sự bộc lộ chiều sâu của tình yêu này: chúng ta
biết tình yêu của Chúa là ân huệ hoàn toàn nhưng không rằng đến mức chúng ta
cũng hiểu tội lỗi của mình, vị trí cá nhân của chúng ta trong lịch sử tội lỗi,
và tất cả những điều này trong bối cảnh tình yêu liên tục và trung tín không
lay chuyên của Chúa.
Vì vậy, khi chiêm nghiệm
về Cuộc Khổ Nạn, sự đắt giá của sự tha thứ của chúng ta, Ignatio tiếp tục tập
trung vào Đầng Yêu Thương Thiên Chúa, tuôn đồ chính mình ở mức độ trọn vẹn
nhất, luôn tìm cách lôi kéo chúng ta vào sự hiệp nhất và tình bạn. Tuần của
Linh thao nhấn mạnh đến tính toàn vẹn tuyệt đối của Nhập Thể, chiều sâu triệt
để về căn tính của Chúa Kitô qua tình yêu với tất cả những gì tạo nên tình
trạng con người. Những chỉ thị bổ sung của ngài, mà ngài gợi ý là những chủ đề
thuyết phục trong suốt các bài chiêm nghiệm về Cuộc Khổ Nạn, phản chiếu cùng
một nhận thức và sự nhấn mạnh này: 'Hãy xem xét những gì Chúa Kitô, Chúa chúng
ta, phải chịu trong bản tính con người của Ngài, hoặc ... những gì Ngài mong
muốn chịu đau khổ (LT 195) và 'hãy xem xét cách thần tính ẩn mình ...' (LT
196). Một lần nữa, Ignatio nhấn mạnh đến tính toàn diện triệt để của tình yêu
này, tình yêu tìm cách chia sẻ chính mình trong sự đồng hóa với người được yêu
(x. LT 231).
Ignatio quan tâm, sau
đó, rằng thao viên đạt đến ý thức sâu sắc, cá nhân hóa, trải nghiệm về việc
được cứu rỗi ở đây và bây giờ bởi tình yêu của Chúa Kitô. Và, vì mọi thứ đối
với Ignatio đều hướng đến việc phục vụ, 'kinh nghiệm cứu rỗi này dẫn đến mong
muốn chia sẻ với người khác "tin mừng", làm điêu gì đó cho Chúa Kitô,
Người đã làm rất nhiều cho tôi; nó đưa đến... mong muôn trở thành môn đệ, bước
theo Chúa Giêsu'.
Điểm thứ 5: Quyết tâm
cải thiện với ơn của Chúa.
Đối với Ignatio, lòng
biết ơn là bước đệm để yêu thương, và tình yêu luôn tìm cách thể hiện bằng hành
động (LT 230). Do đó, bước kết thúc này của việc cầu nguyện xét mình tập trung
vào tương lai và những lựa chọn, quyết định, tư thế và thái độ của tương lai
trong việc thể hiện tình yêu này. Giờ đây, một người nhìn về tương lai như thế
nào, dưới góc nhìn của tiến trình phản tỉnh này? Như trong điểm thứ hai đã lưu
ý rằng việc cầu xin ánh sáng không chỉ đơn thuần là để hiểu biết về chính nó,
mà là để "giải thoát bản thân" khỏi những lỗi lầm, để có hành động
mới trong tự do, giờ đây một người người nhìn về tương lai với những quyết định
và lựa chọn cụ thể cần được thực hiện, với những quyết tâm thể hiện thái độ mới
và những lựa chọn trong sáng.
Cam kết này đối với
tương lai (như việc một người nhớ lại những ân huệ đã nhận được và những lỗi
lầm đã phạm phải ở điểm một và ba) phải cụ thể và rõ ràng nếu muốn trở thành
hiện thực. Làm thế nào để cuộc sống của một người tiếp tục sống theo ngày càng
chân thực hơn cái nhìn của bài Nguyên tắc và Nền tảng (LT 23), Tiếng gọi của
Đức Vua (LT 91), của bài Hai Cờ Hiệu (LT 139)? Làm thế nào, cụ thể, Ba Mức độ
Khiêm nhường (LT 165-168) và Ba Nhóm Người (LT 149-157) sẽ tiếp tục phản chiếu
và soi sáng lập trường của một người trước Chúa? Những câu hỏi này phải được
trả lời theo những cách cụ thế, , cụ thê trong phạm vi có thể. Nghĩa là, bước
này của việc xét mình tìm cách phi lãng mạn hóa và cụ thể hóa các lựa chọn, lời
hứa, quyết định. Tất nhiên đôi khi sẽ có những lựa chọn rõ ràng và cụ thể cần
phải đối mặt; vào những lúc khác, có lẽ, quyết định có thể là một sự thay đổi
tinh tế trong thái độ hoặc một cam kết nỗ lực được làm mới lại để ý thức rõ
hơn, biết ơn hơn.
Vì việc xét mình đã bắt
đầu với sự ý thức về cuộc sống của một người khi đăm chim trong sự hiện diện
của Chúa, nên bây giờ -sau khi câu xin ánh sáng, nhìn lại những đáp trả trong
quá khứ của mình và tìm kiêm sự tha thứ đưa đến sự đồi mới cam kêt - người đó
chuẩn bị bước vào thế giới thực của kinh nghiệm và hành động đó một lần nữa,
nhưng với một cảm giác mới được nâng cao về hành động thiêng liêng và chiều sâu
hơn của sự tự do của con người đối với sự đáp trả đích thực. Vì vậy, trong một
tiến trình của những phản tỉnh xét mình, tương lai mà người đó hướng tới trong
việc xét mình này trở thành quá khứ ân sủng của việc xét mình tiếp theo của
mình, khi người đó nỗ lực tiếp tục "tìm thấy Chúa trong mọi sự".
Kết luận
Toàn bộ mục đích của Xét
mình là để nâng cao và đào sâu kinh nghiệm của một người về Thiên Chúa mà người
ta đã tìm thấy. Mặc dù được Ignatio trình bày như một hình thức cầu nguyện cá
nhân -thực hiện hai lần mỗi ngày trong một phần tư giờ -xét mình không phải là
một bài tập "riêng tư' theo nghĩa thúc đẩy một lòng đạo đức quá mức mang
tính cá nhân, "tôi và Chúa Giêsu'. Theo quan điểm của Ignatio, sự chú ý
đến nội tâm của một người không phải là mục đích trong chính nó, mà là cho sự
hiến dâng đích thực hơn trong việc phục vụ và sứ vụ. Người ta di chuyển ad
intra để di chuyển ad extra cách đích thực và tự do hơn: mọi thứ, đối với
Ignatio Loyola, đều hướng đến hành động tông đồ; hướng đến sự thanh luyện liên
tục các lựa chọn để phục vụ lớn hơn trong sự đáp trả của tình yêu đối với khởi
xướng của Chúa. Và vì vậy, trong những hoàn cảnh đã thay đổi và đang thay đối
của thời đại mình, và trong dòng chảy liên tục của những trải nghiệm đa dạng
tạo nên cuộc sống sứ vụ tích cực, Ignatio đã tìm cách tìm thấy Thiên Chúa
-không phải trong sự rút lui khỏi thế giới và hoạt động đan viện. Suy tư cầu
nguyện này chính xác là nhằm tạo ra những sự nhạy cảm giúp cho một tu sĩ tích
cực có thể hoạt động chân thành và tự do hơn trong việc phục vụ Chúa, để
"tìm thấy Chúa trong mọi sự" và trở thành "người chiêm nghiệm
ngay cả trong hành động".
Minh Đức, S.J.
(Đọc và tổng hợp từ nhiều
nguồn)